RAM là gì? Tổng quan

1. Định nghĩa

RAM là viết tắt của cụm từ Random Access Memory, là một loại bộ nhớ khả biến cho phép truy xuất đọc-ghi ngẫu nhiên đến bất kỳ vị trí nào trong bộ nhớ dựa theo địa chỉ bộ nhớ.RAM là một trong những bộ phận quan trọng bên cạnh vi xử lý. Nó chính là bộ nhớ tạm trên thiết bị điện thoại, máy tính giúp lưu trữ thông tin hiện hành. Qua đó, CPU có thể truy xuất và xử lý. Tuy nhiên bộ nhớ này không thể lưu trữ được các dữ liệu khi mất nguồn điện cung cấp. Vậy nên nếu như máy sập nguồn hay tắt máy thì các dữ liệu trên RAM sẽ bị xóa. Khác hoàn toàn với ROM bộ nhớ vẫn còn kể cả khi không có nguồn điện.

RAM là bộ nhớ chính của máy tính và các hệ thống điều khiển, để lưu trữ các thông tin thay đổi đang sử dụng. Các hệ thống điều khiển còn sử dụng SRAM như làm một thiết bị lưu trữ thứ cấp (secondary storage). Khi cần thiết thì bố trí một pin nhỏ làm nguồn điện phụ để duy trì dữ liệu trong RAM. RAM có một đặc tính là thời gian thực hiện thao tác đọc hoặc ghi đối với mỗi ô nhớ là như nhau, cho dù đang ở bất kỳ vị trí nào trong bộ nhớ. Mỗi ô nhớ của RAM đều có một địa chỉ. Thông thường, mỗi ô nhớ là một byte (8 bit); tuy nhiên hệ thống lại có thể đọc ra hay ghi vào nhiều byte (2, 4, 8 byte) một lúc.

RAM khác biệt với các thiết bị bộ nhớ tuần tự (sequential memory device) chẳng hạn như các băng từ, CD-RW, DVD-RW, ổ đĩa cứng, trong đó bắt buộc phải tìm đến sector và đọc/ghi cả khối dữ liệu ở đó để truy xuất. RAM là thuật ngữ phân biệt tương đối theo ý nghĩa sử dụng, với các chip nhớ truy xuất ngẫu nhiên là EEPROM (read-only memory) cấm hoặc hạn chế chiều ghi, và bộ nhớ flash được phép đọc/ghi.

2. Lịch sử

Chip RAM có mặt trên thị trường vào cuối những năm 1960, với sản phẩm DRAM là Intel 1103 công bố vào tháng 10 năm 1970.

Những chiếc laptop thế hệ đầu được sản xuất vào cuối những năm thập niên 90 được tích hợp bên trong chúng là RAM SDR với tốc độ khá chậm và bộ nhớ rất ít.

Thế hệ RAM tiếp theo vào đầu những năm 2000 với tên gọi mới là DDR (Double Data Rate SDRAM). Các phiên bản của DDR ra đời những năm tiếp theo lần lượt là DDR2 (2003), DDR3 (2007), DDR4(2015) vả DDR5 (2018).

Dung lượng RAM là gì?

Dung lượng của Random Access Memory là điều rất quan trọng trong quá trình hoạt động cũng như thời gian tương tác, phản hồi của người dùng với ứng dụng. Nếu như dung lượng càng lớn thì không gian lưu trữ nền càng lớn và khi đó máy sẽ hoạt động ổn định, mượt mà, hạn chế tình trạng giật lag.

Đối với các thiết bị điện thoại, máy tính, bộ nhớ tạm sẽ giúp hệ điều hành chạy đa nhiệm tốt hơn. Do đó tùy thuộc vào nhu cầu sử dụng, để chọn lựa dung lượng bộ nhớ tạm phù hợp. Hiện nay chỉ có RAM trên laptop là có thể thay thế linh hoạt, còn trên điện thoại và máy tính bảng sẽ được gắn trực tiếp vào main (bo mạch).

Cấu tạo của RAM

Bộ nhớ tạm (Random Access Memory) được cấu tạo bởi 5 bộ phận chính, đó là:

  • Bo mạch: Là bảng mạch bao gồm các thành phần trong Random Access Memory, chúng được kết nối giữa các thành phần của bộ nhớ và máy tính thông qua một mạch bán dẫn silicon.
  • Vi xử lý: Không giống như DRAM thông thường ( không đồng bộ), các hoạt động bộ nhớ của SDRAM sẽ được đồng bộ hóa với vi xử lý. Điều này sẽ giúp đơn giản hóa giao diện điều khiển và loại bỏ việc tạo tín hiệu không cần thiết.
  • Ngân hàng bộ nhớ: Bộ phận này sẽ có các mô-đun lưu dữ liệu. Trong SDRAM luôn có hai chiều hoặc nhiều ngân hàng bộ nhớ, cho phép một trong số đó có thể truy cập vào những ngân hàng khác.
  • Chip SPD: Trong SDRAM sẽ có chip SPD (serial presence detect) trên bo mạch chứa thông tin về loại bộ nhớ, kích thước, tốc độ và thời gian truy cập. Khi bộ phận này sẽ được khởi động, nó sẽ cho phép máy tính truy cập.
  • Bộ đếm: Có tác dụng theo dõi các địa chỉ cột để cho phép truy cập tốc độ cao. Nó được sử dụng hai loại cụm tuần tự và xen kẽ.

Cấu tạo của bộ nhớ tạm

RAM hoạt động như thế nào?

Trong điện thoại, máy tính, bộ nhớ tạm có chức năng phối hợp với bộ nhớ máy tính điều khiển, truy cập và sử dụng dữ liệu. Khi đó CPU sẽ chuyển dữ liệu từ ổ đĩa vào Random Access Memory để lưu trữ tạm thời, các vùng nhớ đã chiếm chỗ trên RAM sẽ được trả lại khi người dùng tắt ứng dụng hoặc tắt máy.

RAM được chia thành 2 loại dựa vào chức năng đó là SRAM và DRAM:

  • SRAM: Hay chính là RAM tĩnh (Static RAM) là bộ nhớ tạm không bị mấy nội dung sau nạp trừ khi khởi động máy tính, nó được ứng dụng vào lưu trữ dữ liệu khởi động.
  • DRAM: Được sử dụng để lưu dữ liệu tạm thời khi chạy ứng dụng và có thể bị trả lại vùng nhớ khi đóng ứng dụng, hay khi tắt hoặc khởi động điện thoại và máy tính.

Các thông số trên RAM

Sau khi tìm hiểu RAM là gì, chúng ta hãy cùng đến với nội dung các thông số quan trọng trên Random Access Memory.

  • DDR3 SDRAM (gọi tắt là DDR3): Dựa trên thiết SDRAM (Bộ nhớ truy cập ngẫu nhiên đồng bộ - Synchronous Dynamic Random Access Memory), sử dụng tín hiệu xung nhịp để đồng bộ hóa mọi thứ. DDR là viết tắt của Double Data Rate - Tốc độ dữ liệu gấp đôi, có nghĩa là trong một xung nhịp có thể truyền được hai khối dữ liệu, nên tốc độ truyền dữ liệu nhanh gấp đôi.
  • Dung lượng bộ nhớ tạm (Capacity): Chỉ số này càng lớn thì diện tích lưu trữ thông số càng nhiều, từ đó khả năng truy xuất dữ liệu sẽ càng nhanh hơn.
  • ECC (Error Checking and Correction – kiểm tra và sửa lỗi): Là yếu tố cơ bản trong hệ thống máy chủ hiện nay. Hiện ECC được chia thành 2 loại đó là unbuffered ECC và registered ECC.
  • Bus RAM: Là độ lớn của kênh dữ liệu, nó giống như băng thông trong các gói mạng Internet. Khi Bus càng lớn thì độ lớn của kênh càng lớn, đồng thời tốc độ truy xuất dữ liệu càng nhanh, khối lượng dữ liệu được xử lý càng nhiều.
  • CAS (Column Address Strobe) hay có nghĩa là Độ trễ (Latency): Là thời gian được tính từ khi dòng lệnh được chuyển xuống thanh Random Access Memory và phản hồi lại CPU.
  • Refresh Rate - Tần số làm tươi: Ram máy chủ được tạo nên bởi rất nhiều tế bào điện tử, mỗi tế bào này sẽ được nạp lại điện hàng nghìn lần mỗi giây bởi nếu không có dữ liệu chứa trong chúng sẽ bị mất đi. Do đó các bộ nhớ động cần có quá trình nạp lại. Đây chính là lý do vì sao chúng được gọi là Refresh - làm mới.

Các thông số trên Random Access Memory

Sự khác nhau giữa RAM điện thoại và RAM laptop

Vì đều cùng chức năng nên cơ bản bộ nhớ tạm trên máy tính và laptop sẽ giống nhau. Tuy nhiên chúng sẽ có một vài sự khác biệt như:

  • Random Access Memory điện thoại sẽ được thiết kế nhỏ hơn với mức tiêu thụ điện năng thấp hơn để phù hợp với tính chất di động và nguồn pin sử dụng trên các thiết bị smartphone.
  • Đặc biệt, bộ nhớ tạm trên điện thoại sẽ được gắn trực tiếp lên con chip xử lý. Do đó bạn không thể nâng cấp hay thay thế như trên máy tính để bàn hay laptop.
  • RAM điện thoại sẽ được dùng chung cho cả vi xử lý và bộ xử lý đồ họa mà không có bộ nhớ tạm dành riêng cho việc xử lý đồ họa.

Sự khác nhau giữa bộ nhớ tạm trên điện thoại và laptop

Ý nghĩa của RAM trên điện thoại di động

Về cơ bản, bộ nhớ tạm sẽ là thiết bị trung gian giữa tệp tin hệ thống bao gồm ROM và xử lý với vai trò cung cấp các thông tin, tác dụng và các dòng lệnh càng nhanh càng tốt.

Random Access Memory sẽ lưu trữ những thông tin mà vi xử lý cần để chờ được truy nhập. Đó có thể là tệp tin của hệ điều hành, dữ liệu của ứng dụng, đồ họa của game, các tác vụ thường hay bất cứ thứ gì cần được truy xuất ngay lập tức.

Trên mỗi ô nhớ của bộ nhớ tạm sẽ có một địa chỉ. Do đó nếu như không có bộ phận này thì các chiếc smart sẽ không thể thực hiện những tác vụ cơ bản bởi việc truy cập các tệp dữ liệu sẽ rất chậm. Do đó RAM rất quan trọng trong các thiết bị di động.

Cần quan tâm gì khi chọn RAM?

Có 3 yếu tố mà bạn cần phải phải quan tâm hàng đầu khi lựa chọn các loại Random Access Memory cho thiết bị điện tử, cụ thể:

Về loại bộ nhớ tạm laptop sử dụng

Khi lựa chọn bộ nhớ tạm thì bạn cần xác định laptop của mình đang sử dụng loại bộ nhớ nào? Bus bao nhiêu? Có được hỗ trợ bởi bo mạch chủ (mainboard) hay không?

Các loại RAM trên thị trường

Nếu như thiết bị của bạn đang sử dụng loại DDR RAM thì nên gắn thêm bộ nhớ tạm cùng loại. Ví dụ như laptop của bạn đang sử dụng bộ nhớ tạm 2GB bus 1333MHz thì lắp thêm cũng phải là loại Random Access Memory 2GB bus 1333MHz.

Điều này sẽ giúp thiết bị vận hành ổn định hơn.

Số lượng RAM

Nếu bạn muốn gắn thêm bộ nhớ tạm 4GB thì nên gắn thêm 2 thanh RAM, mỗi thanh là 2GB cùng loại chứ không nên gắn một thanh 4GB. Và việc lựa chọn dung lượng bộ nhớ tạm cũng phải phụ thuộc vào hệ điều hành và những chương trình mà bạn đang sử dụng.

Cần quan tâm gì khi chọn Random Access Memory

Dung lượng RAM bao nhiêu là đủ?

Trong nội dung bài viết “RAM là gì?”, chúng ta hãy cùng đi giải đáp thắc mắc “Dung lượng bộ nhớ tạm bao nhiêu là đủ”

Thực tế điều này sẽ phụ thuộc vào nhu cầu sử dụng của mỗi người. Nếu bạn là người chỉ sử dụng điện thoại với các thao tác như lướt web, xem phim hay trên các tựa game nhẹ. Thì nên lựa chọn những thiết bị có bộ nhớ tạm từ 2GB đến 3GB.

Còn đối với người dùng có yêu cầu cao hơn như thường xuyên thao tác các ứng dụng nặng hay chơi game có mức độ đồ họa trung bình trở lên thì nên sử dụng các thiết bị ít nhất từ 4GB trở lên.

Trên đây là những thông tin quan trọng xoay quanh câu hỏi “RAM là gì” mà HanoiMobile muốn chia sẻ đến bạn. Mong rằng bài viết sẽ đem lại cho bạn nhiều thông tin hữu ích. Chúc bạn lựa chọn được thiết bị ưng ý.

Có thể bạn quan tâm đến dịch vụ thay kính lưng iPhone tại HanoiMobile: